بزرگان طب کار(۱)- برناردیو رامازینی

Bernardino_Ramazzini
(تهیه شده توسط: دکتر محمدجواد نام آور)
دستیار طب کار- دانشگاه علوم پزشکی تهران

برناردینو رامازینی (Bernardino Ramazzini) پزشک ایتالیایی متولد سال ۱۶۳۳ در کاپری ایتالیا از پیشگامان عرصه سلامت شغلی بود. او برای اولین بار روابط میان خصوصیات محیط کار و بیماری‌های کارگران را اثبات کرد. او هنگامی که دانشجوی فلسفه و پزشکی بود به سلامت کارگران علاقه‌مند شد و برای تشخیص بیماری‌های شغلی، از بیمار در مورد حرفه‌اش می‌پرسید و خطرهای بهداشتی ناشی از مشاغل را بر اساس علل آن (بخارات سمی، ذرات بسیار ریز آلاینده هوا، گرما، سرما، رطوبت و حرکات نامنظم فیزیکی و …) طبقه‌بندی کرد .او به مسائل مربوط به تهویه محیط کار پرداخت و استفاده از ابزارهای محافظتی مانند ماسک صورت را توصیه کرد.

او با این توصیه مشهور به پزشکان، معروف گشت : به سؤالات توصیه شده توسط بقراط باید یک سؤال اضافه کرد: شغلتان چیست؟ «امروزه رامازینی به دلیل شرح‌های بالینی دقیق از بیماری‌های شغلی در مشاغل گوناگون شناخته می‌شود. او مشاغل زیادی از جمله معدن کاران، ماماها، شیمیدان‌ها، داروسازها، سفالگران، فلزگران، شیشه گران، آینه سازان، نقاشان، باغبانان، پنیرسازان، حمل کنندگان جسد، شراب‌فروش‌ها، کارگران کنف، کتان و ابریشم، خدمتکاران و … را بررسی کرده است. او پیشگام ارگونومی بود و وضعیت بدن را علت ایجادکننده بیماری می‌دانست. او مواجهات ارگونومیک را در ورزشکاران، باربرها، خوانندگان، کشاورزان، ماهیگیران، سربازان، راهبه‌ها، سمباده زنندگان، آجرسازان، مقنیان، شکارچیان، صابون‌سازان و … شناخته بود.  در بخشی از نوشته‌های وی آمده‌است: «تمام پیشه‌ها چه مکانیکی و چه تجسمی، قطعا عطیه ای ارزشمند هستند، اما معمولا بدون اثر سوء نیستند؛ بنابراین باید بپذیریم که کارگران در پیشه‌ها و صنایع خاص گاهی اوقات آسیبهای خطرناکی می‌بینند. پس در حالی که آنها به امید امرار معاش برای ادامه زندگی خود و خانواده‌شان بودند، اغلب دچار بیماری خطرناک می‌شوند و سرانجام به پیشه ای که خود را وقف آن کرده‌اند دشنام می‌دهند و شغلشان را ترک می‌کنند. زمانی که مشغول کار طب بودم، مشاهده کردم که این اتفاق زیاد رخ می‌دهد، بنابراین تلاش کردم تا رساله ای خاص بیماری‌های کارگران بنویسم».

کتاب معروف وی) De Morbis Artificum Diatriba بیماری های کارگران) با بررسی بیش از ۵۰ شغل رایج آن روزگار به اولین کتاب جامع تاریخ طب کار بدل شد.

رامازینی بر دو علت بیماریهای شغلی تأکید داشت: «اولین و مهمترین عامل، موادی هستند که استفاده می‌شوند چون اینها بخارات سمی و ذرات بسیار ریز تولید می‌کنند که برای انسان خطرناک است و دومین علت حرکات شدید و غیرعادی و وضعیتهای نامناسب بدن است». رامازینی از مشاهدات خود برای استنتاج و ایجاد رابطه علیتی استفاده می‌کرد.

وی در سال ۱۷۱۳ و یک سال قبل از مرگ خود ویرایش دوم کتاب معروف خود را منتشر کرد و سرانجام در سال ۱۷۱۴ در سن ۸۱ سالگی در پادووا چشم از جهان فرو بست.

فهرست